Een narcistische moeder heeft schadelijke gevolgen. Dit zijn 30 gevolgen die je ondervindt als jong kind en als volwassene, plus voorbeelden.

Door: Jasmijn Couwenberg

Een narcistische moeder heeft schadelijke gevolgen

Met een narcistische moeder ondervond je als kind al diverse schadelijke gevolgen, en nu op volwassen leeftijd heb je hier nog steeds last van. Als kind dacht je waarschijnlijk dat het aan jezelf lag, en begreep je er nog niets van. Nu als volwassene kun je gelukkig alles in een context plaatsen, zodat je kunt beseffen dat je jeugd niet normaal was, en dat het niet aan jou lag maar aan je narcistische moeder. Deze gevolgen mogen niet onbenoemd blijven.

Dit zijn 30 gevolgen van een narcistische moeder

De Amerikaanse therapeute Karyl McBride noemt in haar artikel ‘How Narcissistic Parenting Can Affect Children’ onder andere 30 gevolgen voor kinderen van narcistische moeders en vaders. De impact is groot en je kunt de effecten levenslang blijven ondervinden.

Je vindt ze hier op een rijtje, door mij verder toegelicht. De gevolgen betreffen zowel het jonge kind als het volwassen kind.

1.Onzichtbaarheid

Je voelt je niet gehoord of gezien – Je zoekt elders naar waardering, maar bent tegelijkertijd (te) alert op (onterechte) signalen dat je opnieuw onzichtbaar bent. Dit kan (goede) sociale contacten belemmeren.

2.Onzekerheid

Je gevoelens en je werkelijkheid worden niet erkend – Je twijfelt aan jezelf en durft niet goed op je eigen waarnemingen te vertrouwen. Dit kan je terughoudend maken om mooie kansen aan te grijpen.

3.Herhalende patronen

Je wordt meer als een accessoire dan als een persoon behandeld – Ook door andere mensen ‘laat’ je je behandelen als een gebruiksvoorwerp in plaats van als een mens met gevoel. Dit kan je een toxische relatie of vriendschap in trekken.

4.Prestatiedrang

Je wordt meer gewaardeerd om prestaties (ten behoeve van je narcistische moeder) dan als persoon – Je voelt je nutteloos en mislukt wanneer je niet voldoende presteert. Dit zorgt ervoor dat je je fouten en tekortkomingen gebruikt om jezelf als persoon te definieren.

5.Afstand tot emoties

Je leert niet om je eigen gevoelens te identificeren en te vertrouwen – Je neemt je gevoelens en ervaringen minder serieus, bagatelliseert deze of ontkent de ernst van. Dit zorgt ervoor dat je moeilijk in contact kunt komen met je emoties.

6.Uiterlijk vertoon

Je leert dat het belangrijker is hoe je eruit ziet dan hoe je je voelt – Je besteedt meer aandacht aan je buitenkant dan je binnenkant, in de hoop dat je je beter over jezelf zal voelen.

7.Jezelf niet zijn

Je bent bang om jezelf te zijn, en leert dat imago belangrijker is dan authenticiteit – Je verbergt je ware Zelf voor de buitenwereld en toont gewenst gedrag uit angst voor afwijzing. Hierdoor kun je soms niet goed meer weten wie je bent.

8.Je mond houden

Je leert geheimen te bewaren om je narcistische moeder en familie te beschermen – Je durft de vuile was niet buiten te hangen en niet te praten over de problemen die je ervaart binnen de familie. Dit zorgt ervoor dat je je pijn gaat opkroppen en je nog meer pijn ervaart.

9.Gebrekkige eigenwaarde

Je wordt niet aangemoedigd om eigenwaarde te ontwikkelen – Je gelooft niet dat je waarde hebt als persoon en begint ook jezelf af te kraken. Vanuit deze gebrekkige eigenwaarde zul je jezelf nog weinig goeds durven gunnen in het leven.

10.Leegte

Je voelt je emotioneel leeg en niet gekoesterd – Je emotionele behoeften worden niet vervuld en je vervult ze zelf ook nog amper. Dit kan ertoe leiden dat je jezelf niet meer steunt en troost wanneer je dit wel nodig hebt.

11.Wantrouwen

Je leert om anderen niet te vertrouwen – Je vreest dat anderen je op dezelfde wijze zullen behandelen als je narcistische moeder, wat je wantrouwend maakt naar je omgeving. Met als gevolg dat je niet goed meer sociale contacten durft aan te gaan.

12.Bespeeld voelen

Je voelt je gebruikt en gemanipuleerd – Je voelt je zwak en dom wanneer iemand je bespeelt vanuit eigenbelang. Hierdoor kun je gaan geloven dat je toch geen controle hebt over jezelf en je leven en zelfs dat je niet eens meer probeert om nog de controle terug te pakken.

13.Dienstbaarheid

Je bent er voor je narcistische moeder, in plaats van omgekeerd zoals het zou moeten zijn – Je schuift meteen je bezigheden aan de kant als je narcistische moeder je weer oproept. Met als gevolg dat je zelf nergens meer aan toe komt en jezelf nergens meer in helpt.

14.Emotioneel geremd

Je emotionele ontwikkeling wordt belemmerd – Je weet niet hoe je met emoties moet omgaan. Dit kan ertoe leiden dat je overspoeld raakt door je emoties, en je door emoties laat leiden waar je later spijt van krijgt.

15.Afkeuring

Je voelt je meer bekritiseerd en veroordeeld dan geaccepteerd en geliefd – Je voelt je afgekeurd en afgewezen. Dit kan ertoe leiden dat je sneller overal afkeuring in meent te zien en dat je je hierdoor sneller terugtrekt.

16.Gefrustreerd

Je raakt gefrustreerd in je onsuccesvolle zoektocht naar liefde, goedkeuring en aandacht – Je kunt gevoelens ervaren van ontoereikendheid, maar ook jaloezie en afgunst, wanneer het je ondanks je pogingen blijft ontbreken aan succes op verschillende levensgebieden.

17.Minderwaardigheidscomplex

Je groeit op met het gevoel niet goed genoeg te zijn – Je gelooft dat wat je ook doet, het nooit goed genoeg is. Dit kan ertoe leiden dat je jezelf begint te haten.

18.Geen voorbeeld

Het ontbreekt je aan een rolmodel voor gezonde emotionele verbindingen – Je doet maar wat, je weet niet hoe ‘het’ werkt. Dit kan ook tot gevolg hebben dat je bepaald gedrag overneemt omdat je niet beter weet.

19.Moeite met grenzen

Je leert niet wat acceptabele grenzen zijn in relaties – Je kunt moeilijk grenzen van jezelf en van anderen aanvoelen. Dit kan als gevolg hebben dat je anderen over je eigen grenzen laat gaan en deze zelf ook niet respecteert, maar ook dat je sneller over andermans grenzen gaat.

20.Zorgzaamheid

Je leert niet om op gezonde wijze voor jezelf te zorgen, maar loopt het risico om codependent te worden – Je zorgt eerder overmatig voor bijvoorbeeld je veeleisende partner, dan voor jezelf te zorgen. Dit is dan een overlevingsreactie: je denkt jezelf veilig te stellen door voor de ander te zorgen.

21.Afhankelijkheid

Je hebt moeite met het noodzakelijke losmaken van je narcistische moeder als je opgroeit – Jouw autonomie kan bedreigend worden opgevat. Het effect hiervan is dat je je schuldig kunt voelen om bijvoorbeeld uit huis te gaan om op jezelf te gaan wonen.

22.Goedkeuring nodig

Je leert om buiten jezelf bevestiging te zoeken, en niet in zichzelf – Je denkt andermans waardering nodig te hebben om jezelf waarde te kunnen toekennen. Dit kan tot gevolg hebben dat je bevestiging blijft zoeken en vragen in je omgeving.

23.Klem zitten

Je krijgt de gemengde en gekmakende boodschap ‘Doe je best en maak me trots – maar overtref mij niet’ – Je voelt je extra gepusht om iets te bereiken in je leven, maar als je dat dan bijna bereikt, kun je je zomaar terugtrekken. Alsof je in overtreding dreigt te raken als je het daadwerkelijk zou bereiken.

24.Afgenomen geluk

Als je je narcistische moeder overtreft, ondervind je haar jaloezie – Je bent bang om iets goeds toe te laten in je leven, uit angst dat het op welke manier dan ook weer kapotgemaakt of afgenomen wordt, net zoals vroeger.

25.Geen trots

Je leert niet om trots op jezelf te zijn wanneer je dat wel verdient – Je kunt zelfs (onterecht) geloven dat trots zijn je narcistisch maakt. Het effect hiervan is dat je je prestaties al gauw afdoet als toeval of imperfect. Je kunt er moeilijk van genieten.

26.Stoornissen

Je zal uiteindelijk een bepaald niveau van posttraumatisch stress syndroom (PTSS), depressie en/of angst ervaren op volwassen leeftijd – Trauma’s van vroeger kunnen je blijven dwarszitten, of zich langere tijd verstoppen op de achtergrond om op een later moment alsnog naar boven te komen en je te overspoelen met depressies en angsten.

27.Ongeliefd

Je groeit op met het geloof dat je waardeloos en niet geliefd bent – Je gelooft niet dat anderen van je kunnen houden. Wanneer je wel graag een relatie of vriendschap wilt, kan het effect zijn dat je dit aangaat met iemand die jou niet werkelijk lief heeft, omdat dat het enige is wat je kent.

28.Schaamte

Je wordt vaak beschaamd en vernederd door je narcistische moeder en groeit op met een laag gevoel van eigenwaarde – Opnieuw schaamte ervaren, in welke situatie dan ook, kan ervoor zorgen dat de schaamte je lam legt. Dit kan als effect hebben dat je je terugtrekt en liever op de achtergrond blijft.

29.Perfectionisme

Je wordt vaak een perfectionist/ambitieus persoon of een zelfsaboteur, of beide – Je gelooft dat als je maar alles perfect doet, het vanzelf wel goed komt. Dit kan ertoe leiden dat je nog harder je best gaat doen of het juist opgeeft, of afwisselend doorzet en weer stopt.

30.Heropvoeden

Je hebt traumaverwerking nodig en zal jezelf moeten heropvoeden op volwassen leeftijd – Je zal alles wat een kind normaal gesproken leert van zijn gezonde ouders, jezelf moeten aanleren. Slachtoffers vertellen wel eens dat ze het gevoel hebben bijvoorbeeld de ‘sociale spelregels’ niet te kennen (wat ook mijn ervaring is).

Tot zover de 30 gevolgen van een narcistische moeder

Als je deze lijst met 30 gevolgen van een narcistische moeder kunt afvinken, steun jezelf dan vooral en geef jezelf de hulp die je nodig hebt. Mijn boeken helpen jou daarbij op verschillende manieren.

Lees ook het blogartikel ‘Moeder met borderline: de 4 typen Queen, Witch, Waif, Hermit’.

Verder lezen?

Graag help ik jou verder bij het loskomen van narcistisch misbruik via mijn boeken! Ontdek de inhoudsopgave, een fragment, de reviews & bestel direct:

  • Boek ‘De narcistische wereld ontvlucht’ – Hét meest complete en unieke boek over narcistisch misbruik voortkomend uit narcisme én borderline: op basis van ervaringen én onderbouwingen door internationale deskundigen